|
Zmieniał się także Mielec, zmieniło się też słownictwo mielczan
28.06.2014
Polska świętowała 25 lat wolności. To czas wielkich przemian w kraju. Zmieniał
się także Mielec, zmieniło się też słownictwo mielczan - przede wszystkim
nazewnictwo miejsc, osiedli, sklepów.
Przez 25 lat faktycznie Mielec przeszedł wielką metamorfozę. Wielu miejsc -
bardzo popularnych ćwierć wieku temu - dzisiaj już nie ma. Zatarło się wiele
nazw używanych przez laty, wypierają je określenia stosowane przez młode
pokolenia.
2
• 22 Lipca Ulica - dawna nazwa dzisiejszej Alei Niepodległości.
B
• Bajka Kino - funkcjonowało wiele lat w budynku Sokolni przy
Sękowskiego, także klub dyskotekowy.
• Balaton - zbiornik wodny w Osiedlu Rzochów, przy Wisłoce, powstały w
skutek wydobywania żwiru. Długo popularne miejsce letnich kąpieli.
• Baraki - osiedle Miasteczko Młodego Robotnika.
• Bar mleczny - zwany tez Bartkiem albo Okocimkiem - przy Al Niepodleglosci (parasolki kolo totolotka/poczty).
• Baza / zajezdnia - baza PKS Mielec przy ulicy Przemysłowej.
Wcześniej mieściła się w rejonie dzisiejszego ZST.
• Berdechów - północna część Osiedla Cyranka, w okolicach lotniska.
• Berlin I – nieistniejący budynek za Owiewką (ulica Chopina, na Górce
Cyranowskiej).
• Berlin II – budynek za Owiewką (obecnie Urząd Pracy).
• Biały Dom - Dom Partii, dzisiaj budynek Starostwa Powiatowego przy
Sękowskiego, przez lata siedziba mieleckich struktur PZPR.
• Blacha Skatepark - stary skatepark na błoniach.
• Blaszak - pawilon handlowy przy alei Niepodległości dzisiaj nazywany
Tęcza, obecny sklep GAMA.
• Błonia - tereny zielone za Hotelem Polski, zarządzane przez MOSiR.
• Borek - potoczna nazwa Osiedla Lotników, Osiedle Borek Niski
faktycznie istnieje na północ od Lotników.
C
• Centralna - nazwa bardzo kultowej restauracji przy „Plac Czerwonym”
- dzisiaj Placu AK, zwanym przez lata też Placem Centralnym.
• China - plac targowy na Starówce, tzw. Zielony Rynek.
• CPN - stacje paliw, pierwsza w Mielcu powstała przy ulicy
Sienkiewicza, w sąsiedztwie skrzyżowania z Sękowskiego. Druga przy obecnej ulicy
Żeromskiego, przy lasku.
• Cyranka – ul.Cyranowska
• Czterdziestka - potoczna nazwa budynku Komendy Powiatowej Policji w
Mielcu.
D
• Dom Dziecka - przez lata to był sklep spożywczy przy Placu AK,
dzisiaj w tym miejscu znajdują się banki. Nazwa pochodzi od pierwotnego
przeznaczenia sklepu - sprzedawał artykuły dziecięce.
• Dziura - istniała 20 lat, wykopana została pod budynek dworca PKS,
po 20 latach zasypana. Budynek dworcowy powstał, ale dużo mniejszy od pierwotnie
planowanego. Przez ponad 20 lat kasy biletowe dworców w Mielcu funkcjonowały w
baraku, a zdarzyło się nawet, ze w starym autobusie (na Głowackiego).
• Dziubków – nazwa dla części ulicy Długiej - obecnie osiedle
miejskie, dawna wieś.
E
• Ekonomik - Zespół Szkół Ekonomicznych na starym mieście.
• Elektryk - Zespół Szkół imienia Groszkowskiego na starym mieście.
F
• Fabryka - patrz Zakład.
• Fala - półmetrowy próg na Wisłoce w Rzochowie - ok. 200 m od promu w
dół rzeki - świetne miejsce do kąpieli i łowienia ryb. Próg zniknął po jednej z
powodzi.
G
• Gagarina Ulica - dawna nazwa dzisiejszej Alei Ducha Świętego.
• Galar - nieistniejący już prom na Wisłoce pomiędzy Rzochowem i
Kiełkowem.
• Goplana - żeński hotel przy ulicy Staffa / Sikorskiego, obecnie to
Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
• Górka Wojsławska - okolice dzisiejszej ulicy Korczaka.
• Górka Śmierci - jeden ze stoków Góry Cyranowskiej, stromy, ale
popularne miejsce zimowego szaleństwa na sankach.
I
• Iskra Hotel - dawny hotel przy Placu Armii Krajowej, dzisiaj
biurowiec.
J
• Jamajka - patrz Majami.
• Jeziorany - fragment Mielca w okolicach ulicy Skargi.
• Jutrzenka - dawna kawiarnia przy dzisiejszym Placu AK / ulicy
Fredry.
K
• KAFLARNIA - Żadna chyba "praco-technika" czy "plastyka" w mieleckiej podstawówce w okresie działalności kaflarni (dzisiaj Urząd Skarbowy) odbyć się nie mogła! Setki dzbanuszków, talerzyków czy innych "plastusiów" wykonywała młodzież z gliny dobywanej w KAFLARNI przy ulicy Żeromskiego lub CEGIELNI na krzyżówce Kościuszki i Racławickiej! Były też kaflarnie usytuowane, ja jednak najczęściej zdobywałem na Żeromskiego, obok bazy ówczesnego MKSu i TRANSBUDu!
• Kanałek - w Mielcu jest ich bardzo wiele, ale kanałek to zazwyczaj
rów płynący wzdłuż ulic Powstańców Warszawy i Szafera.
• Kazanówka – kamienica na rogu ulicy Sienkiewicza i Mickiewicza,
nazwa pochodzi od nazwiska burmistrza Mielca, który zlecił budowę tego obiektu.
Obecnie to Papillon.
• Kładka - przeprawa przez Wisłokę między starówką i Podleszanami,
przez lata była to drewniana kładka zamocowana na linach, od kilku lat już stała
przeprawa stalowa.
• Kotłownia - budynek handlowo - biurowy przy ulicy Sikorskiego,
kotłownia mieściła się na najniższej kondygnacji.
• Kurza Ulica – nigdy nie istniejąca ulica. Potoczna nazwa ulicy
Krótkiej na której handlowano drobiem (głównie kurami).
• Kwadrat - jedno z podwórek w centrum Mielca.
L
• Labox - nazwa dla fragmentu Mielca w okolicach ulicy Skłodowskiej -
Curie.
• Lasek - najczęściej to lasek miejski obok Hotelu Polskiego, także
park leśny obok kościoła na Osiedlu (obok SP Nr 3).
• Lodowisko - miejsce gdzie podjęto budowę krytego lodowiska w Mielcu,
pojawiły się jedynie fragmenty fundamentów, przez lata miejsce zabaw dzieci,
dzisiaj to część terenu MOSiR przy Jagiellończyka. Fundamenty zasypano.
• LOK - siedziba Ligi Obrony Kraju na terenie MMR, gdzie wielu
mielczan przygotowywało się choćby do egzaminów na prawo jazdy. Obok był też
plac manewrowy dla zdających na kartę rowerową.
M
• Mamut - miejsce wydobycia szkieletu mamuta z dna Wisłoki w Rzochowie
- bardzo popularne miejsce kąpieli - ok. 1 km od dawnego promu w górę rzeki.
• Majami, Jamajka - kąpielisko na żwirowisku w Osiedlu Rzochów -
Porębach (pod lasem).
• Mękol - autobus MKS, Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu.
• Marakany - pole biwakowe w Lasach Cyranowskich, w sąsiedztwie
budowana jest obwodnica Mielca, przed laty miejsce obozów harcerskich.
• Meksyk - nazwa części miasta przylegającej do ulicy Kochanowskiego.
• Michalina - małe osiedle domków jednorodzinnych między ulicami
Padykuły i Sienkiewicza.
• Minisam - sklep spożywczy przy Sękowskiego, teraz market jednej z
lokalnych sieci.
• Mordownia - nieistniejący bar piwny ZGODA u zbiegu ulic Piotra
Skargi i Al. Niepodległości 1.
• Myśliwska Restauracja - popularna przez lata restauracja, która do
dzisiaj istnieje przy ulicy Mickiewicza, choć już w nieco zmienionej
lokalizacji.
N
• Niski - Osiedle Borek Niski.
O
• Odek - potoczna nazwa Osiedlowy Dom Kultury
(przy ulicy Kusocińskiego 13 a).
• ODJ - osiedle domów jednorodzinnych przy ulicy Kazimierza Wielkiego,
Parkowej.
• Ogiernia - nieistniejący klub młodzieżowy na Barakach (MMR).
• Osiedle - wieloletnia nazwa dla części Mielca, która zaczęła
powstawać jako osiedle fabryczne zakładów lotniczych. Obecnie to centrum miasta
- osiedla mieszkaniowe przyległa do Alei Niepodległości. Nim wprowadzono w
mieście pełne nazewnictwo ulic spora część miasta miała po prostu nazwy Mielec -
Osiedle i numer budynku. Mieszkańcy bardzo sprawnie posługiwali się tymi
numerami, stąd na przykład pozostające do dzisiaj w użyciu nazwy typu blok
Piętnastka.
• Owiewka - dawna willa dyrektorska zakładów lotniczych, dzisiaj
siedziba Agencji Rozwoju Regionalnego MARR przy ulicy Chopina.
P
• Piaski - miejsce z zabudową usługową przy skrzyżowaniu ulic
Warneńczyka i Zygmuntowskiej.
• Piątka - dawna Szkoła Podstawowa numer 5, dzisiaj Gimnazjum numer 1.
• Piątka - dawna trybuna tzw. młyn na starym stadionie Stali Mielec.
• Piekarnia Mechaniczna - pierwsza zmechanizowana piekarnia w Mielcu,
która mieściła się w zabudowaniach w rejonie dzisiejszej Hali Targowej.
• Piętnastka - potoczna nazwa budynku przy ulicy Asnyka, przy którym w
dobudowanym pawilonie istniała długie lata harcówka. W tym budynku przez długie
lata istniała także piekarnia, znane między innymi z tego, że przy okazji świąt
zbierali się tam okoliczni mieszkańcy by wypiec także i swoje ciasta.
• Poligon - niezabudowany teren, łąka pomiędzy Aleją Niepodległości i
Cmentarzem Parafialnym.
• Plac Czerwony - dawna potoczna nazwa Placu Armii Krajowej,
pochodząca od czerwonej kostki, którą był wyłożony przed przebudową.
• Planty - park miejski za Domem Kultury Samorządowego Centrum
Kultury.
• Płucny - oddział chorób płuc Szpitala Powiatowego w Mielcu, przez
lata był to osobny budynek przy ulicy Biernackiego, dzisiaj w tym miejscu
znajduje się Galeria Aura.
• Pod samolotem Przedszkole - jedno z miejskich przedszkoli w centrum
miasta, przy ulicy Konopnickiej. Nazwa pochodzi od samolotu M-2, który został
ustawiony w ogrodzie przedszkolnym na wiele lat.
• Polmozbyt - nazwa dla budynku w którym dzisiaj mieści się market
Biedronka przy Alei Niepodległości.
• Pustynia - kompleks bardzo piaszczystych boisk Zespołu Szkół
Technicznych z pozostałościami dawnego sadu. Dzisiaj w tym miejscu znajduje się
parking marketu Tesco.
R
• Rampa - kąpielisko w Wisłoce w Osiedlu Rzochów.
• Relax - dawny bar przy ulicy Żeromskiego, w pobliżu szpitala.
• Rejon - popularna nazwa dla mieleckiego oddziały energetycznej firmy
PGE.
• Ruski bazar - kiedyś plac targowy przy ulicy Dworcowej, później też
plac handlowy przy Hali Targowej.
• Rzeźnia / ubojnia - dawna ubojnia przy ulicy Rzecznej, w 2014 roku
została zburzona.
S
• Sala Królewska - sala spotkań z zabytkowym zestawem obrazów władców
Polski powstała przed wojną w budynku dawnej miejskiej rady przy ulicy
Kościuszki, obecnie to sala koncertowa Państwowej Szkoły Muzycznej.
• SAM - pierwszy w Mielcu sklep samoobsługowy, który uruchomiony
został w sąsiedztwie Rynku.
• Siódemka - nazwa dla fragmentu miasta w okolicach Gimnazjum numer 2,
dawnej Szkoły Podstawowej numer 7.
• Sklep z koniem - sklep przy ulicy Szerokiej, który słynął z witryny
z ustawioną w niej figura konia.
• Składnica harcerska - sklep z szerokim asortymentem przy ulicy
Kusocińskiego, na przeciw basenów. Teraz to sklepy spożywcze.
• Składnica Maszyn - teren ze sklepami rolniczymi, sklepem rowerowym,
komisem przy ulicy Narutowicza.
• Skocznia - wielu mielczan tak mówi na kościół pw. Ducha Świętego.
• Skórny - oddział dermatologiczny Szpitala Powiatowego w Mielcu,
przez lata był to osobny budynek przy ulicy Spółdzielczej, dzisiaj w tym miejscu
znajduje się market A&K.
• Słoneczko - dawna restauracja przy Pułaskiego, obecnie Klub Studio.
• Smoczka - niegdyś wioska, teraz jedno z miejskich osiedli. Potocznie
Smoczką nazywa się jednak bardzo duży fragment miasta - wschodnie osiedla.
• Sokolnia - budynek TG Sokół przy Sękowskiego, przez lata Kino Bajka
i Wyższa Szkoła Gospodarki i Zarządzania.
• Sportowy - tak mówiło się na sklep ze sprzętem sportowym w budynku
przy Jagiellończyka, gdzie obecnie mieści się klub fitness.
• Statek - drewniane urządzenie do zabaw dla dzieci w kształcie statku
na piaszczystym terenie obok Osiedla Kusocińskiego, dzisiaj w tym miejscu
przebiega ulica Jagiellończyka.
• Stare wysypisko - obecnie wzniesienie terenu na końcu ulicy Smoczka,
w sąsiedztwie budującego się intensywnie osiedla domów jednorodzinnych,
zrekultywowane miejskie wysypisko śmieci zamienione w teren zielony.
• Stary Dworzec - ulica Głowackiego, która była przez długie lata
dworcem autobusowym. Po pożarze kamienicy w latach 80-tych, która mieściła
poczekalnię i kasy - tzw. hotelu żydowskiego, obsługa podróżnych odbywała się w
baraku, przez pewien czas także w starych autobusach. Przy stanowiskach nie było
zadaszenia, były tylko słupki przystankowe z rozkładem.
• Stawy Nowaka - leśne Stawy Cyranowskie w okolicy ulicy Partyzantów.
• Stodoła – nieistniejący klub młodzieżowy u zbiegu ulic Kościuszki i
Jędrusiów (budynek był drewniany)
• Stoper - dawny sklepik pod trybunami stadionu od strony ulicy
Kusocińskiego.
• Strzelnica - dawny niewielki drewniany pawilon ze strzelnicą, obok
Placu AK i Domu Dziecka. Przylegał do bloku na Asnyka.
• Szkoła pod wiaduktem - Zespół Szkół Technicznych.
• Szkoła przyzakładowa - dawna szkołą zawodowa przy WSK Mielec,
dzisiaj siedziba Inkubatora Nowych Technologii.
• Ściana - Betonowa ściana za torami( teraz na plantach się mówi) o którą odbijało sie piłkę tenisową
T
• Tartak – nieistniejący hotel dla kobiet GOPLANA (obecnie ZUS) przy
ulicy Sikorskiego.
• Targowica – targowisko przy ulicy Kilińskiego jadąc od Rynku po
lewej stronie przed działkami ODJ.
• Tęcza Kino - nieistniejące już kino przy MMR.
• Trybunki - niewielkie trybuny przy boisku numer 2 Stadionu
Miejskiego.
• Turysta - bar przy dawnym dworcu PKS przy ulicy Głowackiego.
U
• U Babci - dawny bar na starym mieście, lata jego świetności
przypadały na czasy gdy na ulicy Szerokiej funkcjonował mały dworzec autobusowy.
• U Buczka - kwiaciarnia przy ulicy 3 Maja.
• U Mroza - bar znany z piwa i kiełbasek na ulicy Jadernych.
• UFO - plac zabaw i skwer przy ulicy Kazimierza Wielkiego, nazwa
pochodzi od dawnego wyposażenia, w tym urządzenia zabawowego kształtem
przypominającego statek kosmiczny.
W
• Wiarus - bar z ostatnio dość słabą reputacją przy ulicy Hetmańskiej,
już nie istnieje.
• Wiązki - potoczna nazwa dla fabryki LEAR w Specjalnej Strefie
Ekonomicznej.
• Wieża - obserwacyjna wieża leśna na polanie przy ulicy Partyzantów.
• Wioletka - dawny lokal gastronomiczny przy ulicy Staffa 4a, dzisiaj
w tym miejscu znajduje się między innymi pizzeria Fratelli.
• Wioska Olimpijska - nowe osiedle przy ulicy Inwestorów.
• Wisłoka Hotel - dawny hotel przy Placu Armii Krajowej, dzisiaj
biurowiec.
• Wzorcowy - sklep Społem przy Alei Niepodległości, znany przede
wszystkim z asortymentu monopolowego.
Z
• Za Jubilatem - tereny zielone za Hotelem Jubilat (dzisiaj Hotel
Polski) - obecnie to tereny MOSiR, tak zwane błonia.
• Za murem - kompleks starych obiektów handlowych i usługowych przy
ulicy Wolności, za Pomnikiem Wolności. Mur został rozebrany.
• Zakład - praca na Zakładzie (obowiązkowo z wielkiej litery) to był
powód do dumy, Zakład oznacza dawną Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego, dzisiaj
najczęściej Polskie Zakłady Lotnicze, choć też często Zakład jest jeszcze
określeniem terenu Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
• Zatorze - część miasta przyległa do linii kolejowej od strony
dzisiejszej ulicy Jagiellończyka.
• Zgoda - dawna restauracja przy obecnej Alei Niepodległości 1.
• Zielony rynek - plac targowy na starym mieście.
• ZURT - sklep wielobranżowy przy Placu AK, obecnie tzw. sklep z
pościelą.
Ż
• Żelazne - niewielkie trybunki przy boisku numer 3 na błoniach.
• Żelazny Sklep - dawny sklep z narzędziami, gwoździami etc. w baraku
przy MMR, obecnie mieści się tu restauracja Domosfera.
• Żużel - dawne żużlowe boisko piłkarskie na błoniach, przy
dzisiejszej ulicy Sportowej - obecnie parking dla nowego bazaru.
• Żółta Biblioteka - siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej przy
ulicy Kusocińskiego, nazwa pochodzi od koloru elewacji.
źródło: Hej Mielec
|
