Obecny skład zarządu:
Jerzy Kazana - prezes,
Leon Homentowski - wiceprezes, p.o. sekretarza,
Jan Strycharz - skarbnik,
Tadeusz Indyk, Jan Szczepański członkowie.
Komisja Rewizyjna:
Tadeusz Weryński - przewodniczący,
Jan Warzecha, Stanisław Majka - członkowie.

W historii Polski zapisano wiele kart narodowej hańby. Jedną z nich niewątpliwie był rozkaz Ministra Obrony Narodowej Nr 036/MON/49 z 5.08.1949 roku, podpisany przez Edwarda Ochaba, o tworzeniu tzw. Batalionów Pracy - jednostek zastępczej służby wojskowej. Drugi rozkaz MON, podpisany przez marszałka Konstantego Rokossowskiego Nr 008/MON/51 z 1.02.1961 roku, oraz Uchwały Prezydium Rządu z 10 i 14 kwietnia 1951 roku uściśliły zasady wcielania poborowych do Batalionów Pracy oraz tryb ich funkcjonowania.
Pod pozorem odbywania zasadniczej służby wojskowej młodzi Polacy wywodzący się z rodzin o patriotycznych, także należących nieraz w czasie wojny i bezpośrednio po niej do różnych organizacji niepodległościowych, byli wcielani do Wojskowych Batalionów Górniczych, Batalionów Pracy, Batalionów Budowlanych i kolejowych. Wcielano do nich także młodych kapłanów, ludzi związanych z Kościołem - studiujących w seminariach duchowych oraz synów chłopów - przeciwników kolektywizacji np. w Rzędzianowicach w powiecie mieleckim.

Na przestrzeni lat 1949 -1959 wojsko pracowało: w 54 kopalniach węgla kamiennego, uranu, w 26 Batalionach Budowlanych, oraz na terenie całej Polski w Batalionach Kolejowych.
Dla porównania, w Polsce w Batalionach Pracy, pełniło służbę 120.000 poborowych, w Czechosłowacji - 30.000 poborowych, na Węgrzech -10.000 poborowych. W kopalniach węgla kamiennego pracowało ok. 97.000 poborowych, w kopalniach uranu - 2755 poborowych, w oddziałach budowlanych ok. 20.000 poborowych.
Praca - „pełnienie służby wojskowej" trwała dwa lata, przedłużano ją w kopalniach nawet do 28, 36 i 39 miesięcy. Na podstawie dostępnych materiałów ocenia się, że od 1951 do 1958 r. doszło do ok. 10.000 wypadków przy pracy, a śmierć poniosło 536 żołnierzy. Z żołnierzy pracujących kopalni uranu w Kowarach, do dziś żyją tylko dezerterzy i ci, którym dopisało szczęście -zostali przeniesieni do innych jednostek wojskowych. Pozostali zmarli na chorobę popromienną. Z urodzonych w latach 1923 -1933, b. żołnierzy-górników, żyje do dziś ok. 25% ogółu. Większość z nich to inwalidzi z powodu chorób: pylicy płuc i po urazach jakich doznali w wypadkach przy pracy.

Pierwszy Związek Żołnierzy - Górników powstał po przemianach politycznych w 1989 roku. Było to 3 grudnia 1990 roku w Białymstoku, gdzie został zarejestrowany w sądzie pod nazwą „POLSKI ZWIĄZEK BYŁYCH WIĘŹNIÓW MŁODOCIANYCH I ŻOŁNIERZY GÓRNIKÓW OKRESU STALINOWSKIEGO REPRESJONOWANYCH ZA PRZEKONANIA". Siedzibąjego władz było miasto Białystok. Opracowano też pierwszy statut oraz wydano legitymacje. DO tej organizacji wstąpiło 15 członków z Mielca. 29 czerwca 1992 roku, na I Zjeździe, doszło do powstania Oddziału Wojewódzkiego z siedzibąw Mielcu.
Po dwuipółletnim okresie oczekiwania Sejm II Kadencji przyznał żołnierzom-górnikom dodatek, ale tylko za prace w latach 1949-1956. Ostatecznie, interwencja do Trybunału Konstytucyjnego spowodowała poszerzenia okresu, na podstawie którego kwalifikowano osoby represjonowane do 1959 roku. Uznano jednocześnie, że był to „szczególny rodzaj represji".

W dniu 3 maja 1995 roku, Zarząd podjął uchwalę o powołaniu niezależnego samorządnego związku „ZWIĄZEK ŻOŁNIERZY GÓRNIKÓW REPRESJONOWANYCH W LATACH 1949-1959". Wybrano Zarząd Regionu z siedzibą w Mielcu. Opracowano nowy statut i legitymacje, które otrzymali wszyscy członkowie związku. Dnia 9 czerwca 1995 roku nastąpiła rejestracja Związku w sądzie Wojewódzkim w Rzeszowie.

3 grudnia 1995 r. został ufundowany Sztandar związkowy. Wszystkie koszty zostały pokryte ze składek członkowskich. Poświęcenie sztandaru miało miejsce w Kościele p.w. MBNP w Mielcu. Poświęcenia dokonał ks. Prałat dr Jan Białobok.
1 września 1999 roku, w rocznicę powstania Batalionów Pracy, przy Kościele p.w. Św. Mateusza w Mielcu, została wmurowana tablica pamiątkowa „Zmarłym Żołnierzom Górnikom".
Od 1 stycznia 2000 roku, Sejm przyznał dodatek energetyczny, tj. 50% do emerytury i renty, dla byłych żołnierzy górników oraz dla wdów.
3 maja 2000 roku, opracowano „KRZYŻ ŻOŁNIERZA GÓRNIKA", który otrzymało 22 najbardziej zasłużonych członków.
Od 1 stycznia 2002 roku, Sejm przyznał dodatki byłym żołnierzom Batalionów Budowlanych.

mgr inż. Jerzy Kazana
 

źródło -  wichz (foto wichz)